Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering
Kwaliteit van zorg
Patiënten waarderen onze zorg in 2022 heel positief. De Net Promotor Score (NPS) was in 2022 47. De tevredenheid op basis van de zorgervaring was in 2022 gemiddeld 4,5 op een schaal van 0-5. Patiënten zijn met name zeer te spreken over de volgende thema’s:
- Oprechte aandacht voor patiënt
- Mate van betrekken patiënt bij zorgproces
- Samen beslissen
- Voeding – aangeboden maaltijden
Over 2021 is de HSMR (die in 2022 wordt gepubliceerd) voor het Dijklander Ziekenhuis niet significant hoger dan het landelijk gemiddelde. De dalende lijn die in 2020 is ingezet zet zich daarmee voort. De aandacht voor onder andere de compleetheid van de registratie (nevendiagnoses) lijkt resultaat te hebben. Het aandeel patiënten in een palliatieve fase is relatief hoog t.o.v. landelijk. Wat hier aan ten grondslag ligt wordt onderzocht.
De accreditatie van Qualicor Europe is in 2021 behaald. Uit de eerste sequential audit in 2022 heeft Qualicor Europe aangegeven dat het Dijklander Ziekenhuis in korte tijd enorme stappen gezet op het gebied van harmonisatie van protocollen, lateralisatie van zorg en het ‘rond’ maken van de plan-do-check-act-cyclus. Na de fusie is een nieuwe, gezamenlijke veiligheids- en kwaliteitsgerichte cultuur geïmplementeerd.
‘De kwaliteitsrapportages sluiten sinds 2022 beter aan op de planning & control cyclus en bevat ook transmurale incidenten.’
De kwaliteitsrapportages sluiten sinds 2022 beter aan op de planning & control cyclus en bevat ook transmurale incidenten. Het bijsturen op alle in- en externe uitkomstindicatoren heeft continu de aandacht en is een vast onderdeel van de tertiaalbespreking tussen het bestuur van de zorgeenheden en de raad van bestuur.
Aandachtspunten voor onze kwaliteit van zorg waar we ook in 2023 actief mee aan de slag gaan zijn:
- Wachttijden. Op meerdere indicatoren m.b.t. wachttijd behaalt het Dijklander een lagere score dan landelijk gemiddeld. Dit merken we ook uit de gemelde klachten over 2022.
- PROM’s. Op meerdere indicatoren m.b.t. de toepassing van PROM’s behaalt het Dijklander Ziekenhuis een slechtere score dan landelijk gemiddeld. Recentelijk is het programma waardegedreven zorg gestart; het uitbreiden van de implementatie van PROM’s maakt daar een belangrijk onderdeel van uit.
- Valpreventie en antistolling: de IGJ heeft aangegeven dat deze twee verbeterdoelen aandacht behoeven. Beide doelen zijn geëvalueerd en verbeterpunten worden opgepakt.
Duurzaamheid
In 2022 heeft het Dijklander Ziekenhuis een belangrijke stap gezet op het gebied van duurzaamheid door de Green Deal duurzame zorg 3.0 driemaal te ondertekenen. Tweemaal in de regio’s waarin het ziekenhuis zich bevindt en de landelijke green deal.
Samenwerking speelt in het verduurzamen van onze zorg een centrale rol. Zo wordt er nauw samengewerkt met o.a. Omring en circulair West-Friesland. Daarnaast zijn we in 2022 begonnen met een experimentele serie ketengesprekken waarbij leverancier, gebruikers en afvalverwerker samen aan tafel zitten om te kijken hoe het assortiment kan worden verduurzaamd.
Het hart van verduurzaming in ons ziekenhuis zijn de green teams. Eind 2022 telt het Dijklander Ziekenhuis ruim 15 afdelingen waar een green team actief bezig is om onze zorg te verduurzamen.
In 2022 hebben we ook gewerkt aan het verduurzamen van ons vastgoed. Zo hebben al onze kantoorgebouwen minimaal energielabel C. Begin 2022 zijn 300 zonnepanelen geplaats op locatie Purmerend en heeft het Dijklander Ziekenhuis meegedaan aan de landelijke energiereductie campagne in de zorg.
Capaciteitsmanagement
In het Dijklander Ziekenhuis hebben we de ambitie om onze zorg zo goed mogelijk toegankelijk houden, overbelaste zorgprofessionals te voorkomen, en efficiënt en doelmatig gebruik te maken van beschikbare capaciteiten. Dit wordt ondersteund door integraal capaciteitsmanagement.
In 2022 is bij de vaststelling van de productiebegroting voor 2023 nauwkeurig getoetst of de beschikbare capaciteit toereikend is en is hierop bijgestuurd zodat een realistische productie- en capaciteitsbegroting tot stand is gebracht. Binnen praktisch elk poortspecialisme is dashboarding ingericht om hier continu op te kunnen sturen. We hebben actief gestuurd op OK- en beddencapaciteit om zoveel mogelijk, en op basis van inzicht in wachtlijsten, urgente patiëntenstromen toegang tot operatieve zorg te kunnen blijven bieden. En om de OK- en beddencapaciteit optimaal in te zetten zijn diverse zorgverschuivingen tussen de twee hoofdlocaties geïnitieerd.
‘Binnen praktisch elk poortspecialisme is dashboarding ingericht om hier continu op te kunnen sturen.’
Op operationeel niveau is in 2022 een capaciteitscentrum ingericht waar realtime de toegankelijkheid van zorg wordt gemonitord, zodat meebewogen kan worden met de actuele zorgvraag en de schaarse capaciteiten zo goed mogelijk worden benut.
In 2023 vindt de doorontwikkeling plaats van bovenstaande processen. Om de afstemming tussen patiëntaanwezigheid en personele inzet te optimaliseren ligt daarbij de focus op de doorvertaling naar benodigde en in te plannen formatie. Ook wordt in het RegioPlatform de samenwerking met VVT-instellingen op het gebied van capaciteitsmanagement ondersteund om doorstroom in de keten te bevorderen.
ICT
Het Dijklander Ziekenhuis heeft in 2022 veel werk verzet om achterstanden van de ICT-infrastructuur en geobserveerde beveiligingsrisico’s up-to-date te maken. Zo is op locatie Purmerend het netwerk vernieuwd. Ook zijn in 2022 grote stappen gezet in de uitbesteding van de commodity ICT-dienstverlening door de datacenteractiviteiten systeembeheer, netwerkbeheer en telefoniebeheer uit te besteden aan marktpartijen.
In 2023 worden M365 en MS-Teams (ter vervanging van Skype) aangeboden en wordt MS-Teams geïntegreerd in HiX ten behoeve van de videoconsulten. Daarnaast zal o.a. het netwerk in Hoorn en de telefoniecentrale in Purmerend worden gemoderniseerd en zal er veel aandacht zijn om de informatiebeveiliging op een nog hoger niveau te brengen en een informatiebeveiligingsmanagementsysteem in te richten op basis van de NEN7510-normering.
Resultaatontwikkeling 2022
Het nettoresultaat is in 2022 € 3,1 miljoen, en daarmee € 3,1 miljoen lager dan in 2021 (€ 6,2 miljoen). Dit komt overeen met 0,8% van de geconsolideerde omzet (2021: 1,7%).
Evenals in 2021 is het financieel resultaat in 2022 nadelig beïnvloed door de benodigde extra inzet van personeel-niet-in-loondienst (PNIL) vanwege zowel het hoge ziekteverzuim - door voornamelijk COVID-19 en psychische, deels werk-gerelateerde klachten - als de invulling van moeilijk vervulbare specialistische functies, zoals operatieassistenten en anesthesiemedewerkers. In met name het eerste kwartaal van 2022, maar ook daarna, werden de zorgactiviteiten van het Dijklander Ziekenhuis door COVID-19 beïnvloed. Het COVID-beleid vereiste extra inzet van zorgmedewerkers. En COVID-19 was ook een oorzaak voor het nog voortdurende hoge ziekteverzuim onder de medewerkers.
Daarnaast is in 2022 het resultaat van het Dijklander Ziekenhuis nadelig beïnvloed door de energiecrisis, als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. De energiekosten waren in 2022 € 8,9 miljoen en daarmee € 4,1 miljoen hoger dan in voorgaand boekjaar.
‘De totale bedrijfskosten bedragen in 2022 € 376,5 miljoen en zijn daarmee € 15 miljoen (4,1%) hoger dan in 2021.’
De totale bedrijfsopbrengsten bedragen in 2022 € 379,6 miljoen en zijn daarmee € 11,9 miljoen (+ 3,2%) hoger dan voorgaand jaar (€ 367,7 miljoen). De bij de zorgverzekeraars gedeclareerde omzet bedraagt in 2022 € 352,5 miljoen, en is daarmee € 14 miljoen (4,1%) hoger dan in 2021 (€ 338,6 miljoen). De contracten met zorgverzekeraars betroffen in 2022 voornamelijk aanneemsommen. De overige opbrengsten, waaronder de huurinkomsten, opbrengsten parkeergarage en apotheek, zijn in lijn met vorig jaar. De ontvangen subsidies zijn in 2022 ligt lager dan voorgaand jaar, doordat in 2021 sprake was van hogere covid-gerelateerde subsidieopbrengsten.
De totale bedrijfskosten bedragen in 2022 € 376,5 miljoen en zijn daarmee € 15 miljoen (4,1%) hoger dan in 2021. In 2022 investeerde Dijklander Ziekenhuis € 20,5 miljoen in Vastgoed, ICT en Medische Techniek.
Financiële ratio’s
Met de externe financiers zijn er afspraken over een EBITDA, DSCR en solvabiliteit op het jaareinde. De EBITDA is ultimo 2022 € 32 miljoen en daarmee boven de voor het Dijklander Ziekenhuis geldende norm van € 27,5 miljoen.
In onderstaande tabel staan de belangrijkste financiële ratio’s weergegeven:
Voor deze kengetallen gelden de volgende definities:
- EBITDA = nettoresultaat + interest + afschrijvingen +/- mutatie voorzieningen +/- resultaat deelnemingen
- Rentabiliteit TV = ((nettowinst + interestkosten) / balanstotaal) × 100%
- DSCR= EBITDA / (interest + aflossingsverplichting langlopende leningen volgend boekjaar)
- Solvabiliteit = (gecorrigeerd eigen vermogen / gecorrigeerd balanstotaal) x 100%
Financiering en liquiditeit
In december 2022 is met het bestaande consortium, bestaande uit twee banken en het WFZ, een investeringskrediet ad € 40 miljoen met betrekking tot het investeringsprogramma 2022-2024 afgesloten. Daarnaast is de werkkapitaalfaciliteit met ingang van 2023 met € 10 miljoen uitgebreid tot € 20 miljoen, om eventuele vertragingen in de totstandkoming van de contracten met de zorgverzekeraars te kunnen opvangen.
Het Dijklander Ziekenhuis maakt ultimo 2022 geen gebruik meer van financiële instrumenten ter beheersing van het renterisico.
Operationeel resultaat 2023
Het Dijklander Ziekenhuis streeft naar een gezond operationeel resultaat om haar kerntaken goed te kunnen blijven dienen. Daarnaast is een gezond financieel resultaat benodigd om verdere investeringen ten behoeve van het behoud en verbetering van de gedefinieerde doelstellingen van het Dijklander Ziekenhuis mogelijk te maken. In 2023 is een resultaat van € 4,7 miljoen begroot. Bij een resultaat van € 4,7 miljoen bedraagt de begrote marge 1,2 % van de opbrengsten.
Risicomanagement
Het Dijklander Ziekenhuis onderkent dat de uitvoering van haar kerntaken risico’s met zich meebrengt en weegt periodiek de impact van risico’s af tegen de kans dat deze zich voordoen. Risicomanagement betreft een scala aan onderwerpen, zoals patiëntveiligheid, financiële risico’s, imago- en marktrisico’s, naleving van wet- en regelgeving (waaronder privacywetgeving), bouwinvesteringen en vastgoed, personeel en ICT. De risico’s staan niet los van elkaar maar beïnvloeden elkaar onderling. Dat maakt de beheersing er van complex.
Met de komst van het nieuwe besturingsmodel is het noodzakelijk om risicomanagementsysteem mee te laten bewegen. Hiervoor zijn de eerste stappen gezet in 2022. Het doel is om in 2023 tot een gemeenschappelijk en geïntegreerd risicoprogramma te komen waarin de operationele, tactische en strategische risico’s worden geïnventariseerd, geprioriteerd, voorzien van passende beheersingsmaatregelen en door het bestuur worden gevolgd en bijgestuurd.
De oorzaak van de belangrijkste onzekerheden en bedreigingen voor het Dijklander Ziekenhuis zijn vooral externe factoren die een grote impact hebben op de interne bedrijfsvoering. De belangrijkste risico’s zijn:
1.
Een zeer krappe arbeidsmarkt voor de gezondheidszorg in combinatie met een hoog ziekteverzuim
Toelichting: Ook het Dijklander Ziekenhuis voelt de druk van de krappe arbeidsmarkt. Het ziekteverzuim is sinds COVID-19 hoog en vacatures bij het zorgpersoneel, met name gespecialiseerde functies, zijn lastig in te vullen. De krapte aan inzetbaar personeel is de belangrijkste oorzaak van knelpunten in de bedrijfsvoering. Zonder voldoende inzetbaar personeel komt het zorgaanbod geregeld onder druk te staan. De werkdruk die ontstaat door onderbezetting is onverminderd hoog en draagt bij aan een hoog ziekteverzuim. Indirect leidt dit tot afname van toegankelijkheid van zorg voor onze patiënten. Daarnaast neemt de kans toe dat we de afspraken die we hebben gemaakt met de zorgverzekeraars niet geheel kunnen nakomen.
Beheersmaatregelen: Om de beschikbaarheid van personeel te vergroten zet het Dijklander Ziekenhuis in op een aantal maatregelen, waaronder het opleiden van gespecialiseerde medewerkers, een actief beleid gericht op verzuimpreventie en vitaliteit van medewerkers onder andere met ons programma “Gezonder voelt beter’’ waarin een gezonde leefstijl en balans centraal staat.
2.
Een toenemende en veranderende zorgvraag met daarbij de wens vanuit overheid en zorgverzekeraars om de -toename van de- zorgkosten te beperken
Toelichting: De regio’s Waterland en West-Friesland vergrijzen sterker dan gemiddeld in Nederland: 21% van de inwoners was 65+ in 2022. Dit betekent dat de zorgvraag harder stijgt dan landelijk. Tegelijkertijd is er vooral in de regio Noord-Holland Noord toenemende personeelskrapte te verwachten door bovengemiddelde toename van grijze druk. De personele krapte leidt tot extra kosten vanwege de inhuur van tijdelijk personeel.
Beheersmaatregelen: Capaciteitsmanagement speelt een sleutelrol bij het behalen van onze productiedoelen en heeft in 2022 een professionaliseringsslag doorgemaakt. De kwaliteit van de data is verbeterd en er zijn meer data beschikbaar gekomen. Hierdoor kan er sneller en adequater worden ingespeeld op het optimaal afstemmen van de zorgvraag op de beschikbare capaciteit.
Ook zetten we in op het voorkomen, verplaatsen en vervangen van zorg samen met onze zorgpartners in de regio. Daarmee kunnen we met inzet van onze schaarse zorgprofessionals de toenemende zorgvraag beter opvangen.
3.
De energiecrisis en de oplopende inflatie
Toelichting: Het Dijklander Ziekenhuis beschikte in 2021 niet over een meerjarig energiecontract met vaste tarieven en werd daardoor geconfronteerd met oplopende energiekosten als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Daarnaast hebben we ook te maken met een forse toename van de prijs van andere verbruiksgoederen en materialen, waarmee in de prijsafspraken met de zorgverzekeraars geen rekening was gehouden.
Beheersmaatregelen: Om de energiekosten te beheersen hebben we een extern adviseur aangetrokken en zijn gedurende 2022 op basis van een afgewogen inkoopstrategie voor zowel 2022 als 2023 de inkoopprijzen in een energiecontract vastgelegd. Daarnaast hebben we met de zorgverzekeraars individuele afspraken gemaakt over (gedeeltelijke) compensatie van de impact van de prijsontwikkeling op de bedrijfskosten.
4.
Toenemende verwachtingen op het gebied van digitale zorgtransitie in combinatie met een optimale informatiebeveiliging vraagt veel inzet van de organisatie.
Toelichting: ICT speelt een belangrijke rol bij de digitale zorgtransitie. Een goed functionerende en voldoende bemenste ICT afdeling zorgt voor slagkracht. Het Dijklander Ziekenhuis loopt geregeld tegen de grenzen aan van wat ICT kan realiseren met de huidige beperkte personele capaciteit en middelen. Personeel is schaars, extern inhuren is kostbaar. Hierdoor hebben we een verhoogde kans om onze ambities en doelen niet op alle fronten voldoende te kunnen behalen.
Beheersmaatregelen: ICT stond in 2022 hoog op de agenda van het Dijklander Ziekenhuis. Naast belangrijke bijdrage aan strategische opdrachten als netwerkzorg, zet ICT zich vol in om de informatiebeveiliging op niveau te houden en toekomstbestendig te krijgen met een verbeterplan en door werk te maken van NEN 7510. Een voorbeeld is een complete LAN netwerkwerk vervanging in Purmerend zodat dit weer voldoet aan de laatste eisen.
Daarnaast onderscheidt Dijklander Ziekenhuis specifieke risico’s ten aanzien van financieel c.q. liquiditeitsbeheer. Deze risico’s zijn nader toegelicht in de jaarrekening.